W brzeskim magistracie podpisano dziś umowę dotyczącą dofinansowania „jednej z najbardziej spektakularnych inwestycji XXI wieku w gminie Brzesko”. Chodzi o dotację od Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej na wykonanie otworu poszukiwawczo-rozpoznawczego wód termalnych w okolicach Pomianowskiego Stoku.
W spotkaniu, podczas którego została podpisana umowa, uczestniczyli: wicepremier Władysław Kosiniak-Kamysz, sekretarz stanu w Ministerstwie Infrastruktury Stanisław Bukowiec, wojewoda małopolski Krzysztof Jan Klęczar, prezes NFOŚiGW Józef Matysiak i kierownik Zespołu Geologii i Górnictwa w Departamencie Ciepłownictwa Beata Kuś oraz burmistrz Brzeska Tomasz Latocha i skarbnik gminy Celina Łanocha.
Przewidywany całkowity koszt tego przedsięwzięcia ma wynieść blisko 17 milionów złotych. Maksymalna wysokość dotacji przyznana przez NFOŚiGW może zamknąć się kwotą prawie 14 milionów. Gmina Brzesko przeznaczy na to w latach 2025 i 2026 łącznie około 3 milionów złotych.
– Gra toczy się jednak o wiele wyższą stawkę. Gdyby odwierty potwierdziły wstępne ekspertyzy dokonane na podstawie szczegółowych badań, to gmina Brzesko zyskałaby spore profity z tytułu oszczędności energii, rozwoju przedsiębiorczości (podatki, nowe miejsca pracy). Stałaby się też o wiele bardziej atrakcyjna pod względem turystycznym – zwracają uwagę urzędnicy.
Prace mają zostać wykonane do 30 czerwca 2026, a efekt końcowy znany będzie najpóźniej do 31 października 2026 roku.
Krótka historia
24 listopada 2023 roku podczas konferencji prasowej zorganizowanej przez Ministerstwo Klimatu i Środowiska poinformowano, że gmina Brzesko otrzyma ponad 13,7 miliona złotych z NFOŚiGW na wykonanie badawczego wydobywczego odwiertu geotermalnego na Pomianowskim Stoku. Pozwoli to na ocenę zasobów wód geotermalnych znajdujących się w tym miejscu na głębokości 2 kilometrów. Ocenie poddane zostaną parametry i wydajność złoża. Poznamy też odpowiedź na pytanie, ile wody można z niego uzyskać i jaka będzie jej temperatura.
O rozpoczęciu prac nad projektem uruchomienia wód geotermalnych brzeski samorząd zdecydował już w 2020 roku. Zaproszeni do współpracy naukowcy z krakowskiej Akademii Górniczo-Hutniczej oraz eksperci ze specjalistycznej firmy określili najlepsze miejsce, w którym powinien zostać wykonany odwiert. Przy wyborze lokalizacji kierowano się głównie względami geologicznymi, środowiskowymi i logistycznymi.
W lipcu 2021 roku zakończono prace nad dokumentacją zawierającą szczegółową analizę dotyczącą wyboru lokalizacji odwiertu poszukiwawczo-rozpoznawczego. Trzy miesiące później gotowy był już projekt robót geologicznych. Wniosek o koncesję na odwiert został złożony 23 września 2021 roku, czyli w dniu, w którym była gotowa „Analiza wykorzystania wód termalnych w Gminie Brzesko”. W grudniu tego samego roku radni miejscy podjęli uchwałę w sprawie przyjęcia „Założeń do planu zaopatrzenia w ciepło, energię elektryczną i paliwo gazowe dla Gminy Brzesko na lata 2021-2036”. Kolejnym krokiem było złożenie wniosku o dofinansowanie prac badawczych przez NFOŚiGW – nastąpiło to w kwietniu 2022 roku.
Spodziewane korzyści
Geotermia to wielka szansa dla Brzeska i całej gminy. Ukryte pod miastem złoża wód termalnych mogą być wykorzystane nie tylko do celów ciepłowniczych, ale i balneoterapeutycznych. Pozwolą na wzmocnienie lokalnego systemu ciepłowniczego – przede wszystkim ogrzanie szpitala i sporej części miasta. Ciepłe wody stwarzają możliwość powstania basenów leczniczych.
Eksperci z Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska oraz Główny Geolog Kraju wybrali dwa miejsca w Małopolsce, które dają największe szanse na wykorzystanie w przyszłości złóż geotermalnych do celów energetycznych. Jedno z nich znajduje się w Krakowie, drugie – dla Brzeska najważniejsze – na Pomianowskim Stoku.
Miasto znalazło się w gronie 28 beneficjentów w całym kraju, którzy otrzymali dofinansowanie na wykonanie odwiertów. – Geotermia jest niewyczerpalna, bezpieczna, a jedyne, co się z nią wiąże, to niewielka ingerencja w środowisko – mówi burmistrz Tomasz Latocha – Za to korzyści mogą być z niej ogromne.
