Fragment solnej historii Małopolski poleci na orbitę okołoziemską. Bryłka soli z Kopalni Soli „Wieliczka” – będącej siostrzaną kopalnią bocheńskiej i częścią historycznych żup krakowskich – zostanie wyniesiona na Międzynarodową Stację Kosmiczną (ISS). Zabierze ją dr Sławosz Uznański-Wiśniewski – pierwszy Polak w historii, który znajdzie się na pokładzie ISS i jednocześnie drugi obywatel Polski w kosmosie.
Start misji Ax-4 zaplanowano na wtorek, 10 czerwca o godz. 14:23 czasu polskiego. Astronauci wystartują z Kennedy Space Center na Florydzie na pokładzie rakiety Falcon 9 firmy SpaceX. Kapsuła Dragon, którą wyniesie rakieta, połączy się z ISS, gdzie załoga spędzi dwa tygodnie, realizując eksperymenty naukowe i działania edukacyjne.
Bryłka soli, którą zabierze na orbitę dr Uznański-Wiśniewski, pochodzi z wielickiego złoża liczącego ok. 13,6 mln lat. Jest to tzw. sól szybikowa – wybrana spośród dwóch okazów przekazanych Polskiej Agencji Kosmicznej przez Muzeum Żup Krakowskich Wieliczka. Po powrocie z kosmosu eksponat wzbogaci specjalną wystawę w wielickim muzeum.
Choć pochodzi z Wieliczki, bryłka symbolizuje całe dziedzictwo Żup Krakowskich – jednego z najstarszych przedsiębiorstw w Europie. Przez wieki pod tą egidą działały kopalnie w Wieliczce i Bochni, które wspólnie wpisały się w historię rozwoju Królestwa Polskiego i obecnie razem widnieją na Liście Światowego Dziedzictwa UNESCO.
Sól z Małopolski znajdzie się w wyjątkowym towarzystwie. Na pokład kapsuły trafią również: manuskrypt mazurka Fryderyka Chopina, wiersze Wisławy Szymborskiej, mapa z „De revolutionibus” Mikołaja Kopernika, pamiątki po Marii Skłodowskiej-Curie, krajka z łódzkiego stroju ludowego, kawałek bursztynu z Sobieszewa, polskie znaki diakrytyczne wydrukowane w 3D, a także emblematy i plakat misji. Nie zabraknie też symboli narodowych – biało-czerwonej flagi oraz historycznej naszywki z misji Sojuz 30, którą nosił Mirosław Hermaszewski w 1978 roku.
O misji
Załogę misji Ax-4 tworzą: Peggy Whitson (USA – dowódczyni), Sławosz Uznański-Wiśniewski (Polska/ESA), Shubhanshu Shukla (Indie) oraz Tibor Kapu (Węgry). W ramach misji przeprowadzonych zostanie 13 eksperymentów naukowo-technologicznych z zakresu medycyny, biologii, biotechnologii i inżynierii.
Misja jest efektem współpracy Polskiej Agencji Kosmicznej, Ministerstwa Rozwoju i Technologii oraz Europejskiej Agencji Kosmicznej, i stanowi nie tylko naukowy krok w przyszłość, ale i symboliczne przypomnienie o bogatej historii Polski – od królewskich żup po nowoczesne laboratoria na orbicie.
