Muzeum im. prof. Stanisława Fischera w Bochni zaprasza 12 grudnia o godzinie 17.30 na Czwartkowe Spotkanie Muzealne. Dr hab. Krzysztof Polek (prof. Uniwersytetu Pedagogicznego w Krakowie, Instytut Historii i Archiwistyki) wygłosi wykład pt. „Pierwsza i druga pandemia w Europie średniowiecznej. Jak epidemiologia zmieniła sposób badań historycznych nad rozprzestrzenianiem się dżumy w przeszłości”.
Historycy zajmujący się badaniem nad występowaniem i skutkami epidemii w przeszłości natrafiają na ograniczenia, którymi są język źródeł i ówczesna terminologia medyczna użyta w opisach. Ponadto często autorami tekstów były osoby nieposiadające wiedzy medycznej.
Nowy etap w badaniach nad mechanizmami powstawania plag i epidemii przypadł na drugą połowę XX w. a związany był z postępem w zakresie biochemii, fizjologii i genetyki znanych już szczepów bakterii – Yersinia pestis. W 2001 r. odkryto jej genom, co umożliwiło zidentyfikowanie rodzajów bakterii odpowiedzialnych za wybuch epidemii w przeszłości. W badaniach wykorzystano metody biologii molekularnej DNA osób zmarłych podczas plag.
Pozwoliło to nie tylko ustalić rodzaj wirusa odpowiedzialnego za dany rodzaj choroby zakaźnej, ale także określić szybkość, z jaką się rozprzestrzeniała oraz na rolę nosicieli. Dziś coraz częściej spotykane są prace historyków, którzy odwołują się do najnowszych rezultatów badań w zakresie biologii molekularnej i bakteriologii.
To zaś przyczyniło się to do zmiany sposobu spojrzenia na choroby zakaźne występujące przede wszystkim w starożytności i średniowieczu. Dla historyków wiedza medyczna stała się „oknem”, przez które mogą „zajrzeć” w przeszłość w celu poznania zdrowia ówczesnych ludzi, ich dolegliwości i lęków.
