Pracownicy Zakładu Ubezpieczeń Społecznych w trakcie kontroli nie będą prosili sąsiadów osób, które są na zwolnieniu lekarskim, o informacje na ich temat. Zakład nie będzie też mógł wystąpić do operatora sieci komórkowej ani banku o dane na temat ich klientów.
– Nowe przepisy ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, które zaczną obowiązywać od przyszłego roku, nie dają takich uprawnień ZUS. Trzeba zdementować kilka nieprecyzyjnych informacji, które pojawiły się w mediach – podkreśla Anna Szaniawska, regionalny rzecznik prasowy ZUS województwa małopolskiego.
W ustawie zostały doprecyzowane kwestie dotyczące przekazywania informacji do ZUS. Od 1 stycznia 2022 r. ZUS będzie mógł uzyskać dane i informacje od ubezpieczonych i płatników składek w zakresie, który jest niezbędny do ustalenia prawa do zasiłków, ich wysokości, podstawy wymiaru i wypłaty. Obecnie brak pełnej informacji i dokumentacji od płatników składek lub ubezpieczonych utrudnia ustalanie prawa do zasiłków, terminową wypłatę i ich weryfikację. Zdarzały się sytuacje, że płatnicy składek lub ubezpieczeni, powołując się na brak podstawy prawnej do udostępnienia danych, odmawiali przekazywania informacji lub dokumentów.
Nowy przepis będzie skutecznym narzędziem, które pomoże uzyskać od płatników i ubezpieczonych dane niezbędne do przyznania i wypłaty świadczeń bądź ich weryfikacji (m.in. dotyczących potwierdzenia okoliczności z oświadczenia, które złożył ubezpieczony dla ustalenia prawa do zasiłku albo okoliczności, które powodują ustanie prawa do świadczeń lub okoliczności związanych z prawidłowym wykorzystywaniem zwolnienia od pracy).
Chodzi na przykład o sytuację, kiedy ubezpieczony zatrudniony w dwóch firmach jest na zwolnieniu lekarskim. ZUS będzie mógł sprawdzić, czy ta osoba korzystając ze zwolnienia lekarskiego u jednego pracodawcy, nie pracowała w tym czasie u drugiego pracodawcy.