Wybitny znawca historii lokalnej, wieloletni dyrektor bocheńskiego Muzeum, człowiek instytucja – Jan Flasza, został Honorowym Obywatelem Królewsko-Górniczego Miasta Bochnia. Oficjalne wręczenie tytułu odbyło się w czwartek w magistracie, bezpośrednio przed startem obrad rady miasta.
Jan Flasza był już wcześniej Honorowym Ambasadorem Bochni, ale wielu uważało, że należy mu się także tytuł Honorowego Obywatela Miasta. Gdy w zeszłym roku dyrektor Muzeum przeszedł na emeryturę (na marginesie: do dziś pozostaje aktywny zawodowo) z taką inicjatywą wystąpił Wojciech Cholewa: – Kogo, jeśli nie tak wybitne osoby, nasze miasto powinno honorować tym tytułem? – pytał wtedy retorycznie były burmistrz Bochni w rozmowie z Bochnianin.pl. Procedurę zainicjował wspólnie z szefami kilku miejskich instytucji, którzy także jako pierwsi podpisali się pod wnioskiem: to Anna Kocot, Dorota Rzepka, Monika Grabarz, Robert Hołda i Norbert Paprota.
Zgodnie z regulaminem jeśli o nadanie honorowego obywatelstwa wnioskuje grupa mieszkańców, to do wniosku należy dołączyć listy z podpisami 500 osób. Inicjatorzy szybko i bez trudu zebrali ich grubo ponad 600 i wraz z liczącym 16 stron uzasadnieniem złożyli w Biurze Rady Miejskiej.
Po rozpatrzeniu wniosku przez tzw. Komisję Honorową (w jej skład wchodzą przewodniczący rady miasta, przewodniczący komisji stałych oraz burmistrz miasta) stosowną uchwałę miesiąc temu podjęła Rada Miasta, a wczoraj (29 września) wyróżnionemu Janowi Flaszy oficjalnie wręczono akt nadania honorowego tytułu.
– Ten tytuł jest dla mnie szalenie ważny, bo te dwa paradygmaty „królewski” i „górniczy”, które są związane z tym tytułem, one bardzo wiele mówią o historii, tradycji, pamięci i kulturze tego miasta. Myślę, że historia, tradycja, pamięć i kultura są filarami tego co moglibyśmy nazwać tożsamością bocheńską albo imponderabiliami bocheńskimi. Te filary podtrzymują to, że czujemy się w tym miejscu jakoś wzmocnieni tym dziedzictwem przeszłości, tym co pozostawiły nam przeszłe pokolenia – powiedział Jan Flasza.
– Właściwie całe życie poświeciłem jednemu celowi, tzn. żeby przekonać mieszkańców, a na początku także siebie, że historia, tradycja, pamięć i kultura są wielkim atutem tego miasta, że dzięki nim Bochnia może być bardzo silnym ośrodkiem, może czerpać z tej tradycji nie tylko po to, żeby można było słuchać zajmujących opowieści o historii, ale żeby również ta przeszłość dawała nam coś co będzie kształtować współczesność. Co będzie przekształcać współczesność, żeby była taką życiodajną tkanką, z której czerpie współczesność – mówił Jan Flasza.
– To miasto dało mi wszystko, bo właściwie tak: naukę na poziomie szkoły średniej bardzo dobrej, później bardzo dobrą pracę i dzisiaj. Chcę tutaj przede wszystkim podziękować wszystkim ludziom, których w tym mieście spotkałem lub w związku z pracą związaną z tym miastem spotkałem. To jest duża lista i trudno byłoby ją dzisiaj tutaj wyliczać, nie uczynię tego, ale może będzie okazja zrobić to przy jakiejś sposobności – kontynuował Jan Flasza.
– Nas wszystkich kształtują ludzie. To nawet jakaś cząstka, jakaś odrobina, jakiś refleks, jakiś promień, który powoduje, że stajemy się jacyś inni, to nas przekształca. Tych ludzi miałem okazję spotkać bardzo wielu. Czasem były to postaci bardzo wybitne, ale także wiele mądrości można się nauczyć od ludzi prostych, zwłaszcza badając przeszłość, sięgając do jej sedna można bardzo wiele rzeczy się od takich ludzi, którzy doświadczyli jej, dowiedzieć. Tę wdzięczność jestem też winien tym, którzy już odeszli, których już nie ma z nami – dodał Jan Flasza.
Jan Flasza, wybitny znawca historii lokalnej oraz wieloletni dyrektor bocheńskiego Muzeum, otrzymał dziś oficjalnie nadany przez radę miasta tytuł Honorowego Obywatela Bochni.
— Bochnianin.pl (@Bochnianin_PL) September 29, 2022
Honorowi Obywatele Bochni
Zgodnie z regulaminem, tytuł jest wyrazem szczególnego wyróżnienia i uznania za wybitne i trwałe zasługi dla Gminy Miasta Bochni. Tytuł nadawany jest też osobom szczególnie zasłużonym, których pełne zasług życie i praca sprawiły, że Gmina Miasta Bochni szczyci się swoim związkiem z nimi. Może być nadawany osobom nie będącym mieszkańcami Bochni, również obywatelom innych państw.
Jan Flasza został czwartym Honorowym Obywatelem Bochni.
Bochnia miała dotąd trzech Honorowych Obywateli:
Jerzy Katlewicz – 26 października 2000 roku Rada Miejska w Bochni „nadała tytuł Honorowego Obywatela Królewskiego Miasta Bochni Panu Profesorowi Jerzemu Katlewiczowi w uznaniu szczególnych zasług tego wybitnego muzyka, dyrygenta oraz pedagoga, urodzonego Bochnianina, promującego Bochnię w kraju i na świecie”.
Abp Henryk Nowacki – 27 lutego 2003 roku Rada Miejska w Bochni „nadała tytuł Honorowego Obywatela Królewskiego Miasta Bochni Jego Ekscelencji Księdzu Arcybiskupowi Henrykowi Nowackiemu, Nuncjuszowi Apostolskiemu na Słowacji w uznaniu szczególnych zasług tego wybitnego człowieka promującego Bochnię w kraju i na świecie”.
Andrzej Duda – 25 stycznia 2018 roku Rada Miasta Bochnia „jako wyraz najwyższego wyróżnienia i uznania nadała Panu Andrzejowi Dudzie – Prezydentowi Rzeczypospolitej Polskiej tytuł Honorowego Obywatela Królewsko-Górniczego Miasta Bochni”.
Uzasadnienie do projektu uchwały w sprawie nadania tytułu „Honorowy Obywatel Królewsko- Górniczego Miasta Bochni” JANOWI FLASZY:
W dniu 7-ego lipca 2022 roku do Biura Rady Miasta wpłynął wniosek o nadanie tytułu „Honorowy Obywatel Królewsko – Górniczego Miasta Bochni” Panu Janowi Flaszy. Został on podpisany przez stałych mieszkańców miasta Bochni, w ilości nie mniejszej niż 500 osób, co czyni skutecznym spełnienie pierwszego warunku sine qua non określonego w § 8 pkt 1 uchwały Nr XXIII/241/04 Rady Miejskiej w Bochni z dnia 26 sierpnia 2004 r. w sprawie: Regulaminu nadawania tytułu „Honorowy Obywatel Królewsko – Górniczego Miasta Bochni”.
Zgodnie z § 8 pkt 2 powoływanej powyżej uchwały wniosek uzyskał pozytywną opinię
Komisji Honorowej. W dniu 16 sierpnia 2022 roku Przewodniczący Komisji Honorowej uzyskał zgodę osoby wnioskowanej do nadania tytułu. W związku z powyższym przedkłada się projekt niniejszej uchwały.
Uzasadnienie do uchwały jest informacją przedłożoną przez wnioskodawców.
Jan Flasza urodził się 23 czerwca 1952 r. W Gierczycach. Edukację rozpoczął w czteroklasowej szkole w rodzinnej miejscowości, którą następnie kontynuował w szkole podstawowej w Siedlcu oraz Liceum Ogólnokształcącego im. Króla Kazimierza Wielkiego w Bochni, gdzie w 1971 r. zdał maturę. W 1976 r. ukończył studia historyczne na Wydziale Filozoficzno-Historycznym Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie. W latach 1976-1982 pracował w Miejskiej Bibliotece Publicznej w Bochni, wpierw na stanowisku starszego bibliotekarza; od 1978 r. był kierownikiem Działu Gromadzenia i Udostępniania Zbiorów.
W 1982 r. podjął pracę jako asystent w dziale historycznym Muzeum im. prof. Stanisława Fischera w Bochni; w 1983 r. został starszym asystentem, a od 1985 r. pełnił rolę adiunkta, w 1989 r. awansował na stanowisko kustosza, następnie w 1992 r. na starszego kustosza. Z dniem 16 sierpnia 1993 r. został powołany na stanowisko dyrektora. Funkcję tę piastował do 27.08.2021. Jan Flasza został wybrany do Rady Miejskiej pełniąc funkcję radnego w latach 1994-98. W 2003 r. w uznaniu wybitnych osiągnięć na rzecz pielęgnowania wielowiekowej historii Bochni oraz jej promocji na arenie krajowej i międzynarodowej Kapituła pod przewodnictwem Burmistrza przyznała Janowi Flaszy zaszczytny tytuł „Honorowy Ambasador Królewsko-Górniczego Miasta Bochni”. Jan Flasza jest żonaty, ma jedną córkę.
Muzeum pod jego kierunkiem było instytucją znaną nie tylko ze swoich bogatych i różnorodnych zbiorów, lecz także z działalności wystawienniczej w kraju i za granicą. Charakteryzowało się również oryginalnym, szeroko rozwiniętym nurtem pracy edukacyjno-oświatowej. Poprzez systematyczne, wieloaspektowe podkreślanie i wykazywanie znaczenia tej instytucji dla historii i tradycji lokalnej, muzeum zyskało szczególną aurę społecznej przychylności i życzliwości nie tylko środowiska bocheńskiego. W rezultacie pozyskało do swoich zbiorów między innymi cenne kolekcje ofiarowane przez m.in.: Norberta i Annę Schlang z Wiednia (pamiątki związane z burmistrzem Bochni Ferdynandem Maissem), ks. arcybiskupa Henryka J. Nowackiego (medale, okazy filatelistyczne, książki związane z pontyfikatem papieża Jana Pawła II), oraz zbiory sztuki chińskiej (dary Stanisława Tworzydły z Warszawy).
Dzięki niemu Muzeum w Bochni nawiązało kontakty z muzeami za granicą, owocujące od wielu lat wzajemną wymianą wystaw, uczestnictwem w sesjach naukowych, realizacją wspólnych projektów (m. in. Dni Kultury Żydowskiej w Kieżmarku). Poza muzeum kieżmarskim muzeum bocheńskie posiada bardzo dobre, systematyczne kontakty z innymi muzeami na Słowacji – w Lewoczy, Starej Lubowni i Bardiowie oraz z Muzeum Górniczym w Bad Salzdetfurth (Niemcy, Dolna Saksonia).
Jan Flasza był autorem licznych, ważnych wystaw muzealnych, których wiele prezentowano winnych ośrodkach w Polsce i poza granicami kraju. Jest pomysłodawcą projektów od lat realizowanych przez muzeum bocheńskie:
• Z Bochni w świat. Ze świata do Bochni (od 1995),
• Wirydarz pełen muzyki. Koncerty muzyki folkowej i poetyckiej na dziedzińcu muzealnym (od 1996),
• Utworzenie stałej ekspozycji dawnego malarstwa religijnego po uprzednim przeprowadzeniu konserwacji kilkudziesięciu obrazów (2001),
• Bocheński Dzień Świętego Mikołaja (od 2001),
• „Muzealia”. Dni Otwarte Muzeum, organizowane z okazji Międzynarodowego Dnia Muzeów (od 2002), „Musica Antiqua in Yigilia Sanctae Cunegundis” (od 2003),
• WEB -Wirtualna Encyklopedia Bocheńska (od 2004 na stronie internetowej muzeum bocheńskiego: www.muzeum.bochnia.pl
• Pozyskanie środków z Komitetu Badań Naukowych na realizację programu badawczego z zakresu archeologii pt. Produkcyjny ośrodek garncarski u schyłku starożytności nad dolną Rabą – charakterystyka, geneza, interpretacja, odrębności. Organizacja Pikniku Archeologicznego w Szczurowej, prezentującego wyniki badań.
• Był współorganizatorem i kreatorem Czwartkowych Spotkań Muzealnych, organizowanych nieprzerwanie od 1983 r., podczas których wygłosił 25 wykładów o tematyce regionalnej,
• Był pomysłodawcą i redaktorem naukowym serii „Biblioteka Czwartkowych Spotkań Muzealnych”,
• Był założycielem i redaktorem naukowym „Rocznika Bocheńskiego” wydawanego od 1993 r.
przez Muzeum im. prof. Stanisława Fischera; także autorem kilku zamieszczonych w nim artykułów.
• Jest autorem licznych publikacji poświęconych przeszłości Bochni i regionu. Od 1990 r. zamieszcza regularnie w miesięczniku „Kronika Bocheńska” teksty z zakresu dziejów miasta i regionu. Opracowania z tego zakresu opublikował także między innymi w czasopismach:
„Bibliotekarz”, „Brama Trzeciego Tysiąclecia. Katolickie pismo społeczno-kulturalne”, „Dziennik Polski”, „Niedziela”, „Pieśń Skrzydlata”, „Poradnik bibliotekarza”, „Powiększenie”, „Spotkania z Zabytkami”, „Suplement”, „Temi. Tarnowski Magazyn Informacyjny”, „Wiadomości Bocheńskie”. Kwartalnik społeczno-kulturalny”, „Text & Cover”.
Jest członkiem rady redakcyjnej rocznika „Małopolska, regiony -regionalizmy -małe ojczyzny” wydawanego przez Małopolski Ośrodek Dokumentacji Regionalnej. W „Małopolsce” opublikował także obszerne teksty biograficzne o wybitnych regionalistach bocheńskich -Stanisławie Fischerze i Piotrze Galasie oraz o zbiorach i działalności Muzeum w Bochni.
Był popularyzatorem historii i zabytków Bochni oraz regionu w mediach. Był konsultantem i brał udział w realizacji filmów dokumentalnych oraz audycji telewizyjnych prezentujących historię Bochni i regionu oraz zabytki na tym terenie, m.in. z cyklu „Wielkie historie małych miast”. Wielokrotnie prezentował te zagadnienia na antenie Programu I-ego Polskiego Radia, Polskiego Radia BIS, Radia Kraków, RDN Małopolska, Radia MAKS.
Był wieloletnim prezesem Bocheńskiego Oddziału Towarzystwa Przyjaciół Książki (od 1978 r.), obecnie przewodniczy komitetowi założycielskiemu Bocheńskiego Towarzystwa Przyjaciół Książki. W 1990 r. za działalność społeczną w TPK został wyróżniony odznaką Zasłużony Działacz Kultury. W 1995 r. był organizatorem XI Ogólnopolskiego Zjazdu Delegatów Towarzystwa Przyjaciół Książki w Bochni.
W latach 1994 – 1998 był radnym Rady Miejskiej w Bochni i przewodniczącym Komisji Kultury. Należy do animatorów kontaktów partnerskich pomiędzy Bochnią i Kieżmarkiem (od 1993 r.) oraz z Bad Salzdetfurth (od 1996 r.).
Nagroda Województwa Małopolskiego im. Władysława Orkana – Kapituła Nagrody, 2010 r. za wybitne osiągnięcia w zakresie popularyzacji dziejów Bochni i regionu Srebrny Medal Zasłużony Kulturze Gloria Artis – Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego, 2009 r., w dziedzinie „Ochrona dziedzictwa”, odznaka „Zasłużony dla Kultury Polskiej” – Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego, 2009 r. (nr. leg. 3570), za zasługi w upowszechnianiu i ochronie kultury, „Bene Meritus dla Powiatu Bocheńskiego” – Kapituła Tytułu, 2006 r. – w uznaniu zasług wniesionych w rozwój Ziemi Bocheńskiej i promocję Powiatu Bocheńskiego; Srebrny Krzyż Zasługi – Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej, 2005 r. za zasługi w pracy zawodowej i osiągnięcia w działalności społecznej, „Honorowy Ambasador Królewsko-Górniczego Miasta Bochni” – Kapituła Tytułu pod przewodnictwem Burmistrza, 2003 r. w uznaniu wybitnych osiągnięć na rzecz pielęgnowania wielowiekowej historii Bochni oraz jej promocji na arenie krajowej i międzynarodowej, „Zasłużony Działacz Kultury” – Minister Kultury i Sztuki, 1990 r. za działalność społeczną w Towarzystwie Przyjaciół Książki, Indywidualna Nagroda Okolicznościowa z Funduszu Promocji Kultury – na wniosek Burmistrza – Minister Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Sportu, 2021 r. za całokształt prac.
