Wraz z upływem lat organizm człowieka zaczyna się zmieniać, co nieuchronnie prowadzi do pogorszenia stanu zdrowia. Jednym z najczęstszych skutków tego procesu są problemy ze wzrokiem, które dotykają wielu seniorów. Starzenie się wpływa na różne części ciała, a oczy nie są wyjątkiem. Jakie są najczęstsze problemy z widzeniem u osób w podeszłym wieku i jak sobie z nimi radzić? Zachęcamy do przeczytania naszego poradnika, który dostarcza odpowiedzi na te pytania.
Choroby oczu – jakie problemy najczęściej dotykają seniorów?
Na starość wzrasta ryzyko występowania różnych schorzeń oczu, które mogą prowadzić do poważnych problemów ze wzrokiem, a nawet całkowitej ślepoty. Statystyki wskazują, że zdecydowaną większością populacji posiadająca kłopoty z prawidłowym widzeniem są osoby powyżej 50. roku życia. Z raportu Fundacji na rzecz Zdrowego Starzenia się wynika, że aż 65% ludzi dotkniętych problemami ze wzrokiem należy do tej grupy wiekowej. W Polsce około 1,5 miliona osób boryka się z poważnymi zaburzeniami widzenia, a przeważająca część z nich to seniorzy. Głównymi czynnikami ryzyka są naturalne zmiany związane z procesem starzenia, takie jak pogorszenie jakości struktur oka, spadek elastyczności soczewki oraz zwiększona podatność na choroby oczu, w tym zaćmę, jaskrę i zwyrodnienie plamki żółtej.
Poznaj najczęstsze choroby oczu u osób starszych
Zaćma to choroba oczu, która powstaje w wyniku zmętnienia soczewki, co prowadzi do stopniowego pogorszenia wzroku. Utrata ostrości widzenia może początkowo być niezauważalna. Główną przyczyną rozwoju katarakty są naturalne procesy starzenia się, chociaż mogą na nią wpływać również inne czynniki, takie jak ekspozycja na promieniowanie UV, predyspozycje genetyczne czy choroby przewlekłe. Do najbardziej typowych objawów należą: zamglone, przymglone widzenie, zmiana barwy źrenicy na szarobiały odcień oraz ogólne pogorszenie ostrości wzroku. Leczenie zaćmy polega na chirurgicznym usunięciu zmętniałej soczewki i zastąpieniu jej sztuczną – zabieg ten wykonywany jest w Tesin Medic Clinic.
Jaskra to kolejna poważna choroba oczu, która w szczególności dotyka osoby starsze. Charakteryzuje się podwyższonym ciśnieniem wewnątrzgałkowym, które prowadzi do uszkodzenia nerwu wzrokowego, a w konsekwencji do stopniowej utraty wzroku. Jaskra może nie dawać żadnych objawów przez długi czas, dlatego tak ważne jest, aby regularnie uczęszczać do okulisty. Dzięki temu można ją wykryć na wczesnym etapie, co pozwoli zapobiec jej dalszemu rozwojowi. Jej główne objawy to: zamglenie widzenia, ból oka oraz przewlekłe zapalenie spojówek. W leczeniu stosuje się krople obniżające ciśnienie wewnątrzgałkowe, a w bardziej zaawansowanych przypadkach konieczna może być interwencja chirurgiczna.
Zwyrodnienie plamki żółtej (AMD) jest jednym z najpoważniejszych schorzeń oczu występujących u osób starszych – dotyka ono centralnej części siatkówki oka. Choroba ta jest jedną z głównych przyczyn utraty wzroku u ludzi po 50. roku życia. Wyróżnia się dwa główne typy AMD – suchy i mokry. Wariant suchy rozwija się powoli, powodując stopniowe pogorszenie widzenia, natomiast mokry może prowadzić do szybkiej utraty wzroku. Nowoczesne terapie, takie jak iniekcje leków hamujących naczyniowy śródbłonkowy czynnik wzrostu (VEGF), pozwalają na spowolnienie postępu choroby, choć leczenie bywa kosztowne i długotrwałe.
Retinopatia cukrzycowa powstaje w wyniku nieleczonej cukrzycy – zwiększa ona ryzyko uszkodzenia naczyń krwionośnych, prowadząc do powstawania obrzęków, zmian niedokrwiennych, a nawet wylewów krwi do ciała szklistego. Zaburzenia te mogą prowadzić do odwarstwienia siatkówki i trwałej utraty widzenia. Retinopatia cukrzycowa jest główną przyczyną ślepoty w krajach wysoko rozwiniętych. Leczenie jej obejmuje kontrolę poziomu cukru we krwi oraz interwencje okulistyczne, takie jak laseroterapia czy, w bardziej zaawansowanych przypadkach, witrektomia.
Jak dbać o oczy na co dzień?
Regularne badania okulistyczne są niezbędnym elementem profilaktyki, szczególnie po 40. roku życia. Wizyty u specjalisty pozwalają na wczesne wykrycie potencjalnych problemów z oczami, co znacząco zwiększa szanse na skuteczne leczenie i spowolnienie postępu chorób. Systematyczne kontrole pomagają w wykrywaniu takich schorzeń jak zaćma, jaskra czy zwyrodnienie plamki żółtej, zanim doprowadzą one do poważniejszych uszkodzeń wzroku.
Dieta i styl życia mają duży wpływ na zdrowie oczu. Odpowiednie odżywianie, bogate w witaminy i minerały, zwłaszcza takie składniki jak luteina, zeaksantyna, witaminy A, C i E, cynk oraz kwasy omega-3, może wspierać funkcje ochronne siatkówki i zmniejszać ryzyko rozwoju chorób oczu. Regularne spożywanie produktów takich jak zielone warzywa liściaste, ryby morskie i owoce jest korzystne dla zdrowia. Aktywność fizyczna, choćby w postaci regularnych spacerów, pomaga w poprawie krążenia.
Ochrona wzroku przed uszkodzeniami zewnętrznymi jest równie istotna. Należy zwrócić uwagę na stosowanie okularów przeciwsłonecznych, które zabezpieczają oczy przed szkodliwym promieniowaniem UV.
Wdrażanie tych zasad na co dzień może skutecznie wspomóc profilaktykę chorób oczu i utrzymać zdrowy wzrok na dłużej.