– Jeśli uda się zabezpieczyć odpowiednie fundusze, zarówno własne, jak i zewnętrzne, to zrealizujemy te zadania – powiedział w rozmowie z Bochnianin.pl starosta bocheński Adam Korta, odnosząc się do „15 konkretów dla Powiatu”, czyli programu wyborczego Naszej Wspólnej Sprawy.
Mirosław Cisak, Bochnianin.pl: Radni z czterech ugrupowań: Nasza Wspólna Sprawa, Koalicja Obywatelska, Wspólna Droga oraz Niezależni do Powiatu Bocheńskiego zawarli koalicję, która ma większość w Radzie Powiatu Bocheńskiego. Jakie były kulisy zawierania tej umowy koalicyjnej? Czy były to łatwiejsze rozmowy niż w 2018 r. (wtedy PiS zdobył 13 mandatów, teraz 11)?
Adam Korta, starosta bocheński: – Pamiętam, że w 2018 r. też mieliśmy miesiąc na stworzenie koalicji. Jednak wtedy już po pierwszym tygodniu rozmów, a co za tym idzie konkretnych propozycji, zawiązało się porozumienie pomiędzy radnymi. Tym razem rozmowy zaczęły się później, co sugeruje, że wcale nie było tak łatwo jak mogłoby się wydawać. Różne argumenty oraz wspólne cele przekonały wszystkie strony do zawarcia myślę, że najlepszej z możliwych koalicji. Natomiast największym problemem klubu PiS jest to, że nie chcą bądź nie umieją zawierać kompromisów i tym samym nie posiadają zdolności koalicyjnej, która dawałaby im możliwość rządzenia powiatem.
Czy to, że w zarządzie powiatu jest Ewelina Makowska, była zastępczyni wójta gminy Bochnia, oznacza lepszą współpracę powiatu z gminą Bochnia?
– Jestem przekonany, że współpraca powiatu z gminą Bochnia będzie jeszcze lepsza niż do tej pory. Poprzednia kadencja pokazała, że ta dobra współpraca funkcjonowała, zwłaszcza w zakresie infrastruktury drogowej. Natomiast udział pani Eweliny Makowskiej w zarządzie powiatu jeszcze bardziej zbliża nas do wspólnych zadań z gminą Bochnia. Podobnie zresztą liczę na owocną współpracę z każdą gminą powiatu bocheńskiego i radnymi reprezentującymi te gminy w Radzie Powiatu. Niebawem planuję zorganizować konwent starosty, wójtów i burmistrzów, aby wspólnie zastanowić się nad problemami i działaniami na najbliższe 5 lat.
Zanim przejdziemy do pytań dotyczących tego co zamierza pan zrealizować w tej kadencji, przypomnijmy sobie krótko najważniejsze inwestycje z poprzedniej kadencji. Jakie były trzy kluczowe projekty?
– Warto podkreślić, że miniona kadencja była wyjątkowa pod względem pozyskanych środków zewnętrznych – to ponad 200 mln zł! Do najważniejszych inwestycji z pewnością zaliczyłbym budowę Zakładu Opiekuńczo-Leczniczego wraz z Hospicjum Stacjonarnym. Jest to inwestycja za prawie 23 mln zł, zrealizowana w dwa i pół roku. Jest to też jedna z moich obietnic wyborczych, którą udało się spełnić dzięki wsparciu różnych osób dobrej woli. Co ważne już teraz wszystkie łóżka są zajęte, co pokazuje, jak bardzo potrzebna była tego typu placówka w Powiecie.
Kolejny to Środowiskowy Dom Samopomocy w Cerekwi. Dzięki pozyskaniu dotacji przywróciliśmy do użytkowania budynek, którym niszczał przez blisko 20 lat. Obecnie Fundacja św. Brata Alberta prowadzi tam ośrodek wspierający osoby z niepełnosprawnościami. Koszt remontu i przebudowy budynku wyniósł około 2,5 mln zł.
Trzeci – chociaż nie ostatni, który mógłbym wymienić – to Centrum Ratownictwa Medycznego. Powstał nowy budynek z parkingiem oraz centrum diagnostyki obrazowej z nowym sprzętem RTG, USG, tomografem komputerowym i rezonansem magnetycznym. To znacznie poprawiło dostęp do diagnostyki dla mieszkańców.
Na pewno warto tu jeszcze wspomnieć o inwestycjach drogowych. Kluczowa jest modernizacja odcinków Wiśnicz – Lipnica czy też Gierczyce – Zawada. Oprócz tego wykonanych zostało również kilka rond, co istotnie zwiększyło bezpieczeństwo na naszych drogach.
A propos rond, co z rondem przy straży pożarnej? Czy powiat planuje dalsze działania, tzn. wykup nieruchomości i budowę klasycznego ronda?
– Cztery lata temu wprowadziliśmy zmianę organizacji ruchu jako pierwszy etap. Drugi, docelowy etap to budowa ronda, możliwa dzięki współpracy z miastem Bochnia. Obecnie wiemy, że tymczasowe rozwiązanie działa, czego efektem jest brak korków nawet w godzinach szczytu. Jednak musimy poczekać na ukończenie drugiego etapu łącznika autostradowego, który może znacząco wpłynąć na ruch w tym miejscu. Wtedy zdecydujemy, czy inwestować w budowę nowego ronda, czy przywrócić pierwsze rozwiązanie lub wprowadzić inną organizację ruchu.
Porozmawiajmy teraz o inwestycjach na obecną kadencję. Jakie są trzy najważniejsze wyzwania dla powiatu na lata 2024-2029?
– Skupiamy się na ochronie zdrowia, opiece społecznej i infrastrukturze drogowej. Pierwszy priorytet to utworzenie Centrum Zdrowia Psychicznego. Planujemy wykorzystać budynek po byłym pogotowiu przy ulicy Konstytucji 3 Maja, co docelowo będzie kosztować około 17 mln zł. Chcemy, aby służył dzieciom, młodzieży i dorosłym, a także wpisywał się w krajobraz miasta. W planie jest również kompleksowa termomodernizacja szpitala wraz z zagospodarowaniem terenu wokół budynków oraz uporządkowaniem miejsc parkingowych.
Ważnym zadaniem jest Centrum Rehabilitacyjno-Sportowe. Projekt obejmuje budowę poradni rehabilitacyjnych i sali gimnastycznej, co pomoże zarówno pacjentom, jak i uczniom pobliskiego „Ekonomika” oraz Specjalnego Ośrodka Szkolno-Wychowawczego. Plan zakłada również stworzenie ogólnodostępnego parkingu pod budynkiem. Szacunkowy koszt to kilkadziesiąt mln zł. Chcemy również stworzyć Zakład Aktywizacji Zawodowej dla osób z niepełnosprawnościami, aby umożliwić im rozwój zawodowy.
Natomiast z inwestycji drogowych bardzo zależy nam na dokończeniu modernizacji drogi Bochnia – Uście Solne. Liczę, że na to zadanie uda się pozyskać środki unijne, bo nowa perspektywa finansowa bierze pod uwagę inwestowanie w drogi sieci TEN-T.
W „15 konkretach dla Powiatu” zapisaliście budowę mostu na Rabie. Gdzie ma być zlokalizowany?
– Chcielibyśmy w tej kadencji rozpocząć projekt połączenia mostem na Rabie drogi Bochnia – Uście Solne z drogą Gawłówek – Niedary. Obecnie, aby przedostać się z gminy Drwinia do gminy Bochnia trzeba jechać przez Bochnię albo przez Uście Solne. Planujemy nową przeprawę mostową, która połączy te dwie drogi powiatowe. Zleciliśmy opracowanie koncepcji, która przedstawi trzy warianty połączenia tych dróg. To przedsięwzięcie jest nowe i bardzo kosztowne, dlatego już teraz rozpoczynamy proces inwestycyjny.
A co z połączeniem drogi krajowej nr 94 z ul. Brzeźnicką?
– To ważny element układu drogowego, który znacząco usprawni komunikację mieszkańców wschodniej części Bochni. Mam nadzieję, że do końca roku pozyskamy wszystkie zezwolenia, choć proces ten przedłużył się z powodu konieczności przeprowadzenia szczegółowych badań geologicznych. Jednak dzięki temu możemy uniknąć problemów i niespodzianek już w trakcie robót budowlanych. Budowa tej drogi znacznie odciąży centrum Bochni szczególnie w godzinach porannych i popołudniowych. Kierowcy jadący od Krakowa będą mogli bezpośrednio wjechać na os. św. Jana czy os. Panorama, omijając centrum.
W pana programie wyborczym jest też mowa o nowej siedzibie Poradni Psychologiczno-Pedagogicznej. Na czym polega ten pomysł?
– Nowa siedziba Poradni Psychologiczno-Pedagogicznej jest planowana w związku z rosnącą liczbą osób korzystających z jej oferty. Obecna lokalizacja przy ulicy Dąbrowskiego staje się niewystarczająca. Choć nie ma jeszcze konkretnej koncepcji, rozważane jest wykorzystanie wolnego piętra w budynku przy ul. Windakiewicza. Dodatkowo znajduje się tam duży parking, co jest istotną zaletą tej lokalizacji. Jednak ten temat jest jeszcze cały czas analizowany, ale na pewno Poradnia Psychologiczno-Pedagogiczna potrzebuje nowej siedziby.
Z tego co pan mówi realizacja wszystkich punktów z „15 konkretów dla Powiatu” w tej kadencji może nie być możliwa. Czy może pan obiecać, że większość tych tematów zostanie zrealizowana a pozostałe chociaż rozpoczęte?
– Najważniejszym czynnikiem są pieniądze, a także kwestie formalno-prawne. Jeśli uda się zabezpieczyć odpowiednie fundusze, zarówno własne, jak i zewnętrzne, to zrealizujemy te zadania.
Jakie są największe wyzwania dla Powiatu Bocheńskiego, ale nie mam tutaj na myśli tylko tej kadencji, ale dalszą perspektywę, nawet kilkunastu lat?
– Mamy niekorzystne prognozy demograficzne. Coraz więcej osób starszych będzie potrzebowało wsparcia, co może wymagać rozbudowy zakładów opiekuńczo-leczniczych. Dlatego w dalszej perspektywie niż obecna kadencja, jednym z głównych wyzwań będzie rozwój infrastruktury do opieki nad seniorami.
Kolejnym wyzwaniem będzie również zapewnienie coraz lepszej opieki, ale nad dziećmi z niepełnosprawnościami. Zainteresowanie Specjalnym Ośrodkiem Szkolno-Wychowawczym jest na tyle duże, że konieczne może być utworzenie nowych oddziałów.
Niestety na przełomie ostatnich lat maleje liczba osób zainteresowanych prowadzeniem rodzinnych domów dziecka. Obecne przepisy promują rodzinne formy opieki, ale brak zachęt dla nowych kandydatów powoduje, że istniejące domy dziecka stają się niewystarczające. Niestety, ale brak odpowiedniego programu wsparcia dla takich inicjatyw może zmusić powiat do ponownego inwestowania w duże instytucjonalne placówki opiekuńcze, co nie jest zgodne z aktualnie preferowaną polityką opieki, ale niestety może być to konieczne.
Wśród inwestycji i zadań, których głównym inwestorem nie jest powiat, ale które warto monitorować i wspierać, wymienia się przede wszystkim łącznik autostradowy (drugi i trzeci etap tej inwestycji). Czy coś jeszcze?
– W poprzedniej kadencji pojawił się pomysł dotyczący lokalizacji nowej siedziby dla Komendy Powiatowej Policji w Bochni. Przeniesienie jej w inne, bardziej dogodne miejsce pozwoliłoby na przejęcie obecnej działki przez powiat. Umożliwiłoby to rozbudowę szpitala powiatowego o kolejne oddziały, co jest istotne ze względu na ograniczoną możliwość rozbudowy obecnego budynku szpitala. Realizacja tego pomysłu wymagałaby jednak inicjatywy na poziomie Skarbu Państwa i Komendy Wojewódzkiej Policji, a nie tylko powiatu.
W Bochni burmistrzem została kandydatka Koalicji Obywatelskiej. Z KO jest przewodnicząca Rady Miasta Bochnia, przewodniczący Rady Powiatu Bocheńskiego, a także przecież starosta bocheński. Tak dobrego rozdania w Bochni i regionie KO jeszcze nie miała. Jak pan to skomentuje? Przełoży się to na jeszcze lepszą współpracę między samorządami?
– Po raz kolejny gratuluję Pani Burmistrz, wybór kobiety na burmistrza miasta oraz dwóch kobiet do zarządu powiatu to historyczne wydarzenie, które podkreśla zmianę polityczną w regionie. Ta zmiana powinna naturalnie prowadzić do jeszcze lepszej współpracy między miastem, a powiatem. Istnieje wiele wspólnych tematów, takich jak wyprowadzenie drogi wojewódzkiej z centrum Bochni czy budowa zjazdu z obwodnicy do ulicy Brzeźnickiej. Powiat i miasto powinny w niektórych kwestiach działać wspólnie. Teraz współpraca powinna być bardziej efektywna i skoncentrowana na wspólnych celach.
Rząd to również – głównie – Koalicja Obywatelska. Co to oznacza dla samorządu powiatowego? Będzie lepiej?
– Istnieje oczekiwanie, że nowe władze przygotują projekt zmiany finansowania samorządów na różnych szczeblach: gminnym, powiatowym i wojewódzkim. Działania rządu Prawa i Sprawiedliwości powodowały, że samorządy miały trudności z finansowaniem swoich zadań. Wprowadzenie benefitów socjalnych, ograniczenia podatkowe i podniesienie kwoty wolnej od podatku zmniejszały wpływy z PIT i CIT, co z kolei negatywnie wpływało na budżety samorządów. Ostatecznie ówczesny rząd musiał co roku przekazywać dodatkowe środki. Jednak takie mechanizmy nie są trwałym rozwiązaniem, budzą też również kontrowersje szczególnie jeśli chodzi o klucz, wedle którego była przeliczana kwota dodatkowego wsparcia.
Także liczymy na zmiany w finansowaniu, które będą umożliwiały stabilne planowanie i realizację zadań. Powiaty muszą starać się o zewnętrzne środki finansowe, co jest trudniejsze w porównaniu do gmin i województw, które mają większy udział w podatkach i dostęp do funduszy unijnych. Deklaracje nowego rządu o zmianach w finansowaniu samorządów są obiecujące. Istnieje nadzieja, że samorządowcy będą traktowani poważnie, jako partnerzy do rozmów, co umożliwi im lepsze realizowanie zadań i zapewnianie potrzeb mieszkańców. Problemy i potrzeby są artykułowane przez mieszkańców na poziomie lokalnym, dlatego właśnie samorządy powinny mieć większą swobodę w dysponowaniu środkami finansowymi.
Na koniec naszej rozmowy proszę powiedzieć, czy szykują się jakieś zmiany personalne, organizacyjne w starostwie lub jednostkach podległych?
– Zmiany personalne i organizacyjne w starostwie oraz jednostkach podległych są nieuniknione, ale będą miały głównie kosmetyczny charakter. Aby zapewnić efektywne funkcjonowanie, niezbędne są ciągłe zmiany. Naturalny rozwój i adaptacja są kluczowe, ponieważ zawsze jest coś do poprawy.
